Sörla þáttr
- eða Heðins saga ok Högna.
I. KAPÍTULI
FYRIR austan Vanakvísl í Asía var
kallat Asíaland eða Asíaheimr, en þat fólk var kallat Æsir,
er þar byggðu, en höfuðborgina kölluðu þeir Ásgarð. Óðinn
var þar nefndr konungr yfir. Þar var blótstaðr mikill. Njörð
ok Frey setti Óðinn blótgoða. Dóttir Njarðar hét Freyja. Hún
fylgdi Óðni ok var friðla hans. Menn þeir váru í Asía, er
einn hét Álfrigg, annarr Dvalinn, þriði Berlingr, fjórði
Grérr. Þeir
áttu heima skammt frá höll konungs. Þeir váru menn svá
hagir, at þeir lögðu á allt gerva hönd. Þess háttar menn,
sem þeir váru, kölluðu menn dverga. Þeir byggðu einn stein.
Þeir blönduðust þá meir við mannfólk en nú.
Óðinn
unni mikit Freyju, enda var hún allra kvenna fegrst í þann
tíma. Hún átti sér eina
skemmu. Hún var, bæði fögr ok sterk, svá at þat segja menn,
at ef hurðin var aftr ok læst, at engi maðr mætti koma í
skemmmuna án vilja Freyju. Þat var einn dag, er Freyju varð
gengit til steinsins, hann var þá opinn. Dvergarnir váru at
smíða eitt gullmen. Þat var þá mjök fullgert. Freyju leist
vel á menit. Dvergunum leist ok vel á Freyju. Hún falaði
menit at dvergunum, bauð í móti gull ok silfr ok aðra góða
gripi. Þeir kváðust ekki féþurfi, sagðist hverr vilja sjálfr
sinn part selja í meninu ok ekki annat fyrir vilja hafa en
hún lægi sína nótt hjá hverjum þeira. Ok hvárt sem hún lét
at þessu komast betr eða verr, þa keyptu þau þessu. Ok at
liðnum fjórum náttum ok enduðum öllum skildaga, afhenda þeir
Freyju menit. Fór hún heim í skemmu sína ok lét kyrrt yfir
sér, sem ekki hefði í orðit.
II. KAPÍTULI
Maðr hét Fárbauti. Hann var karl einn
ok átti sér kerlingu þá, er Laufey er nefnd. Hún var bæði
mjó ok auðþreiflig; því var hún Nál kölluð. Þau áttu sér
einn son barna. Sá var Loki nefndr. Hann var ekki mikill
vöxtum, orðskár var hann snemma ok skjótligr í bragði. Hann
hafði fram yfir aðra menn visku þá, er slægð heitir. Hann
var mjök kyndugr þegar á unga aldri, því var hann kallaðr
Loki lævíss. Hann réðst til Óðins í Ásgarð ok gerðist hans
maðr. Óðinn mælti hvatvetna eftir honum, hvat sem hann tók
til, enda lagði hann oft stórar þrautir fyrir hann, ok
leysti hann þær allar vánu betr af höndum. Hann varð ok
náliga alls víss, þess er við bar, sagði hann ok allt Óðni,
þat er hann vissi.
Þat er ok sagt, at Loki varð víss, er
Freyja hafði fengit menit ok svá, hvat hún hafði móti gefit;
sagði hann þetta Óðni. En er Óðinn varð þess víss, sagði
hann, at Loki skyldi ná meninu ok fá sér. Loki kvað þat
óvænligt sakir þess, at engi maðr má í skemmuna komast fyrir
utan vilja Freyju. Óðinn sagði, at hann skyldi fara verða ok
eigi aftr koma, fyrr en hann hefði nát meninu. Loki sneri þá
í brottu æpandi. Flestir urðu við þat kátir, er Loka gekk
lítt til. Hann gengr til skemmu Freyju, ok var hún læst.
Hann leitaði við inn at komast ok gat eigi. Kuldaveðr var
úti mikit, ok tók honum fast at kólna. Hann varð þá at einni
flugu. Hann flökti þá um alla lása ok með öllum fellum ok
gat hvergi loft fundit, svá at hann mætti inn komast. Uppi
allt hjá burstinni ok þó eigi meiri boru fann hann en sem
stinga mætti í nál; þá boru bograr hann inn. En er hann kom
inn, var hann flenneygr mjök ok hugði at, ef nokkurir vekti,
en hann gat þat sét, at allt svaf í skemmunni. Hann ferr þá
innar at sænginni Freyju ok skynjar þá, at hún hefir menit á
hálsi sér ok at nistin horfðu niðr á. Loki verðr þá at einni
fló. Hann sest á kinn Freyju ok höggr svá, at Freyja vaknar
ok snerist við ok sofnar aftr. Þá dregr Loki af sér flóar
haminn, lokkar þá af henni menit, lýkr þá upp skemmunni ok
ferr í burt ok færir Óðni.
Freyja vaknar um morgininn ok sér, at
opnar eru dyrrnar, en ekki brotit, en menit var í brottu it
góða. Hún þykkist vita, hver brögð í munu vera, gengr inn í
höllina, þegar hún er klædd, fyrir Óðin konung ok talar um,
at hann hafi illa látit gera at stela frá henni góðgrip
hennar ok biðr hann fá sér aftr góðgrip sinn. Óðinn segir,
at hún skal þat aldri fá, svá at eins hefir hún at því
komist, - "nema þú orkir því, at þeir konungar tveir, at
tuttugu konungar þjóna hvárum, verði missáttir ok berist
nieð þeim álögum ok atkvæðum, at þeir skulu jafnskjótt upp
standa ok berjast sem þeir áðr falla, utan nokkurr maðr
kristinn verði svá röskr ok honum fylgi svá mikil gifta síns
lánardrottins, at hann þori at ganga í bardaga þeira ok vega
með vápnum þessa menn. Þá it fyrsta skal þeira þraut
lyktast, hverjum höfðingja sem þat verðr lagit at leysa þá
svá ór ánauð ok erfiði sinna fárligra framferða." Freyja
játtaði því ok tók við meninu.
III. KAPÍTULI
Í þann tíma, er liðnir váru frá falli
Frið-Fróða fjórir vetr ok tuttugu, réð sá konungr Upplöndum
í Noregi, at Erlingr hét. Hann átti sér drottningu ok tvá
sonu. Hét Sörli sterki inn ellri, en Erlendr inn yngri. Þeir
váru efniligir menn. Sörli var þeira sterkari. Þeir lögðu í
hernað, þegar þeir höfðu aldr til. Þeir börðust við Sindra
víking Sveigisson, Hákasonar sækonungs í Elfarskerjum, ok
fell þar Sindri víkingr ok allt lið hans. Í þeiri orrostu
fell ok Erlendr Erlingsson. Eftir þat helt Sörli í it Eystra
salt ok herjaði þar ok vann svá mörg stórvirki, at seint er
öll at skrifa.
IV. KAPÍTULI
Hálfdan hefir konungr heitit. Hann réð
fyrir Danmörk. Hann sat í stað, er Hróiskelda heitir. Hann
átti Hveðnu ina ellri. Þeira synir váru þeir Högni ok Hákon.
Þeir váru afburðarmenn á vöxt ok afl ok alla atgervi. Þeir
lögðu í hernað, þegar þeir váru þroskaðir.
Nú er þar til at taka, at Sörli er, at
á einu hausti heldr hann til Danmerkr. Hálfdan konungr hafði
þá ætlat í konungastefnu. Hann var þá mjök hniginn í efra
aldr, er sjá saga gerðist. Hann átti dreka svá góðan, at
eigi fannst annarr slíkr á Norðrlöndum sakir sterkleika ok
alls hagleiks. Hann flaut um strengi í höfninni, en Hálfdan
konungr var á landi ok hafði látit heita fararmungát sitt.
En er Sörli sá drekann, rann í hjarta hans eigingirnd mikil,
svá at hann vildi drekann eiga fyrir hvern mun ok einn, enda
er þat ok flestra manna sögn, at eigi hafi betri gripr verit
í skipi en í þessu at fráteknum drekanum Elliða ok Gnoð ok
Orminum langa á Norðrlöndum. Hann talaði þá við menn sína,
at þeir skyldu búast til bardaga, - "því at vér skulum drepa
Hálfdan konung, en eignast drekann."
Máli hans svarar sá maðr, er Sævarr
hét; hann var stafnbúi hans ok stallari: "Þat er eigi ráð,
herra," segir hann, "því at Hálfdan er höfðingi mikill ok
frægr maðr. Hann á ok sonu þá tvá, er ráðnir eru til hefnda,
því at þeir eru nú einir hverir frægastir menn." - "Þó at
þeir sé goðunum fremri," sagði Sörli, "þá skal ek einn veg
berjast ok áðr." Búast þeir nú til bardaga. Kemr nú njósn
Hálfdani konungi. Bregðr hann við ok ferr til skipa ok menn
hans allir, búast þegar til bardaga. Lögðu þat sumir menn
til með Hálfdani, at honum væri óráð í at berjast ok hann
skyldi flýja sakir liðsmunar. Konungr sagði, at fyrr skyldi
hverr falla um annan þveran en hann skyldi flýja Búast nú
hvárirtveggju til orrostu, ok slær nú í inn harðasta
bardaga, ok lýkr með því, at Hálfdan konungr fellr ok allt
lið hans. Síðan tók Sörli drekann ok allt þat, er á honum
var fémætt.
Síðan spurði Sörli, at Högni var
kominn ór hernaði ok lá við Óðinsey. Þangat heldr Sörli
skipum sínum, ok þegar þeir finnast, sagði hann honum fall
Hálfdanar, föður síns, ok býður honum sættir ok sjálfdæmi ok
þar með fóstbræðralag, en Högni neitaði því öllu. Síðan
börðust þeir, sem segir í Sörlastikka. Gekk Hákon allvel
fram ok drap Sævar, merkjamann Sörla ok stafnbúa. Eftir þat
drap Sörli Hákon, en Högni drap Erling konung, föður Sörla.
Síðan börðust þeir Högni ok Sörli, ok fell Sörll fyrir Högna
af mæði ok sárum, ok lét Högni síðan græða hann, ok svörðust
þeir í fóstbræðralag ok heldu þat vel, meðan þeir lifðu
báðir. En Sörli lifði þeira skemmr ok fell í Austrvegi fyrir
víkingum, sem segir í Sörlastikka ok hér segir:
Fell inn forsnjalli
fyrst inn víglysti
ýgr í Austrvegi
allr á helpalla,
dauðr um dalreyðar
dáðkunnr miskunnar,
beit at brandmóti
brynstingr víkingum.
En sem Högni frétti fall Sörla,
herjaði hann í Austrveg á sama sumri ok hafði alls staðar
sigr ok varð þar konungr yfir, ok segja menn svá, at tuttugu
konungar urðu skattgildir undir Högna konung ok heldu af
honum ríki. Högni varð svá frægr af sínum stórvirkjum ok
hernaði, at hans nafn var jafnvel kunnigt norðr við Finnabú
sem út í parís ok allt þar í milli.
V. KAPÍTULI
Hjarrandi hefir konungr heitit. Hann
réð fyrir Serklandi. Hann átti sér drottningu ok einn son,
þann er Heðinn er nefndr. Hann var snemma afreksmaðr at
afli, vexti ok atgervi. Hann lagði í hernað á æskualdri ok
gerðist sækonungr ok herjaði víða um Spanía ok Græcia ok öll
nálæg ríki, svá at hann skattgildi undir sik tuttugu
konunga, svá at allir heldu af honum land ok lén. Heðinn sat
á vetrum heima í Serklandi.
Þat er sagt einhvern tíma, at Heðinn
fór á skóg með hirð sinni. Hann varð staddr í rjóðri einn
sinna manna. Hann sá konu sitja á stóli í rjóðrinu, mikla
vexti ok fríða sjónum. Hún kvaddi Heðin kurteisliga. Hann
spurði hana at nafni, en hún nefndist Göndul. Síðan talast
þau við, spyrr hún hann at stórvirkjum sínum, en hann sagði
henni allt af létta ok spurði hana, hvárt hún vissi nokkurn
konung sér jafnan at hreysti ok harðræði, frægðum ok
framkvæmdum. Hún kveðst þann vita, er ekki skyrti við hann
ok eigi þjónuðu síðr tuttugu konungar en honum, ok kvað hann
Högna heita ok sitja norðr í Danmörk. "Þat veit ek," sagði
Heðinn, "at þat skulum vit reyna, hvárr okkar fremri er." -
"Mál mun þér," segir Göndul, "til manna þinna; þeir munu
leita þín." Síðan skilja þau, ferr hann til manna sinna, en
hún sat þar eftir. Þegar at várdögum býr Heðinn ferð sína,
hefir einn dreka ok á þrjú hundruð manna. Hann heldr norðr í
heima; hann siglir þat sumar ok þann vetr. At várdögum kom
hann í Danmörk.
VI. KAPÍTULI
Högni konungr sat þá heima. Ok er hann
spyrr, at ágætr konungr er þar við land kominn, býðr hann
honum heim til ágætrar veislu. Heðinn þekktist þat. Ok er
þeir sátu við drykk, spurði Högni, hvert eyrendi Heðinn
hefði, er hann fýstist svá langt norðr í heima. Heðinn sagði
þat sitt eyrendi, at þeir reyndi með sér hug ok hreysti,
íþróttir ok alla atgervi. Högni lést þess búinn. Ok annan
dag árla fóru þeir á sund ok í skotbakka. Þeir frömdu ok
burtreið ok vápnfimi ok allar íþróttir ok váru svá jáfnir á
alla atgervi, at engi þóttist mega í milli sjá, hvárr fremri
væri. Eftir þetta gert sverjast þeir í fóstbræðralag ok
skyldu allt eiga at helmingi. Heðinn var ungr ok ókvæntr, en
Högni var nokkuru ellri. Hann átti Hervöru Hjörvarðsdóttur,
Heiðrekssonar úlfhams. Högni átti dóttur, er Hildr hét. Hún
var allra kvenna vænst ok vitrust. Hann unni mikit dóttur
sinni. Ekki átti hann barna fleira.
VII. KAPÍTULI
Þat er sagt, at nokkuru síðar færi
Högni í hernað, en Heðinn sat eftir ok skyldi geyma ríkis.
Þat var einn dag, at Heðinn fór á skóg at skemmta sér. Þá
var blítt veðr. Honum varð enn vikit í burt frá mönnum
sínum. Hann kom í eitt rjóðr. Þar sá hann sitja konu á stóli
þá sömu, er hann sá fyrr á Serklandi, ok leist honum sem hún
væri nú allt fegri en fyrr. Hún kastaði enn orðum fyrr á
hann ok gerði sik blíða í máli. Hún helt á einu horni, ok
var lok yfir. Konungi rann hugr til hennar. Hún bauð honum
at drekka, en konungr var þyrstr, því at honum var varmt
orðit, tekr við ok drekkr. En er hann hafði drukkit, brá
honum mjök undarliga við, því at hann mundi engan hlut þann,
sem áðr hafði yfir gengit. Hann settist þá niðr, ok töluðust
þau við. Hún spurði, hvárt honum hefði nokkut svá reynst sem
hún hafði sagt honum fyrr um íþróttir Högna ok harðræði.
Heðinn sagði þat satt vera, - "því at hann skorti ekki við
mik neina atgervi, er vit reyndum, ok því höfum vit kallast
jafnir." - "Ekki eru þit þó jafnir," segir hún. "Hvat finnr
þú til þess?" segir hann. "Þat finn ek til," segir hún, "at
Högni á sér drottningu af stórum ættum, en þú átt þér enga
konu." Hann svarar: "Högni giftir mér þegar Hildi, dóttur
sína, er ek vil biðja, ok er ek þá ekki verr kvæntr en
hann." - "Minnkast þá metnaðr þinn" segir hún, "ef þú biðr
Högna mægða. Hitt væri heldr til, ef þik skyrti hvárki hug
né hreysti, sem þú lætr at sé, at nema Hildi í burtu, en
drepa drottningu með því móti at taka hana ok leggja hana
niðr fyrir barðit á drekanum ok láta hann sníða hana sundr,
þá er hann er fram settr." Svá var Heðinn fanginn í illsku
ok óminni af öli því, er hann hafði drukkit, at honum
sýndist ekki annat ráð en þetta, ok ekki mundi hann til, at
þeir Högni væri fóstbræðr.
Síðan skildu þau, ok fór Heðinn til
manna sinna. Þetta var at áliðnu sumri. Heðinn skipar þá
mönnum sínum at búa til drekann, því at hann kveðst heim
vilja til Serklands. Síðan gekk hann til skemmu ok tók sinni
hendi hvára, drottningu ok Hildi, ok gengr út með þær. Menn
tóku klæði ok gripi Hildar. Þeir einir váru menn í ríkinu,
at ekki þorðu at gera sakir Heðins ok manna hans, því at
hann var mjök ófrýnligr. Hildr spurði Heðin, hvat er hann
ætlaði, en hann sagði henni. Hún bað hann eigi svá gera, -
"því at faðir minn mun gifta mik þér, ef þú vilt biðja mín."
- "Eigi vil ek þat gera," segir Heðinn, "at biðja þín." -
"Ok þó at þat sé," segir hún, "at þú vilir ekki annat en
flytja mik í burt, þá munu þit faðir minn þó sættast, en ef
þú gerir svá illa ok ómannliga, at þú vinnir bana móður
minni, þá munu þit faðir minn aldri sættast, ok þessliga
hafa mér draumar gengit, sem þit munið berjast ok drepast
niðr, ok þó muni þar annat þyngra á koma, ok mun mér þat
mikill harmr, ef ek skal horfa upp á föður minn, at hann
skuli standa undir meingerðum ok miklum álögum, en mér er þó
engi gleði í at sjá þik í illendum ok erfiðismunum." Heðinn
kveðst aldri hirða, hvat er bak kæmi, ok sagðist gera mundu
sem áðr. "Eigi máttu nú at gera," segir Hildr, "því at þér
er eigi sjálfrátt um. Síðan gekk Heðinn til strandar. Var þá
settr fram drekinn. Skaut hann þá drottningu niðr fyrir
barðit. Lét hún þar líf sitt, en Heðinn gengr út á drekann.
Ok er hann er albúinn, fýsir hann at
ganga á land einn sinna manna ok í þann sama skóg, sem fyrr
hafði hann gengit. Ok er hann kom fram í rjóðrit, sá hann
þar Göndul sitja á stóli. Þau kvöddust kunnliga. Heðinn
sagði henni frá framferðum sínum; hún lét vel yfir. Hún
hafði þar hornit þat, er hún fór fyrr með, ok bauð honum at
drekka af Hann tók við ok drakk, en er hann hafði drukkit,
seig at honum svefn, ok hallaði hann sér í kné henni. En er
hann var sofnaðr, fór hún undan höfði honum ok mælti: "Nú
vígi ek þik undir öll þau atkvæði ok skildaga, sem Óðinn
fyrir mælti, ok ykkr Högna báða ok allt lið ykkart." Síðan
vaknaði Heðinn ok sá svipinn af Göndul ok sýndist honum þá
svört ok mikil. Heðinn mundi nú allt ok þótti mikit slys
sitt, hugsar nú at fara nokkut langt í burt, svá at hann
mætti eigi dagliga heyra brigsli sinna vándra framferða,
ferr nú til skips, lætr skjótt ór landfestum, stendr byrr af
landi, ok siglir svá í burt með Hildi.
VIII. KAPÍTULI
Nú kemr Högni heim, verðr nú víss ins
sanna, at Heðinn hefir siglt í brott með Hildi ok drekann
Hálfdanarnaut, en drottning lá dauð eftir. Högni varð við
þetta mjök reiðr ok bað menn við bregða þegar ok sigla eftir
Heðni. Gera þeir nú ok svá ok fá inn besta byr, koma æ þar
at kveldi á þær hafnir, sem Heðinn hafði burt siglt áðr um
morgininn.
Þat var einn dag, er Högni helt til
hafnar, at þá váru segl Heðins at sjá við hafi. Þá halda
þeir Högni þegar eftir. Þat er sannliga sagt, at þá fekk
Heðinn andviðri í móti sér, en Högna helst inn sami byrr.
Heðinn leggr þá upp at eyju þeiri, er Há heitir, ok leggr
þar í lægi. Bráðliga kemr Högni eftir, ok er þeir finnast,
kveðr Heðinn hann blíðliga. "Þat er þér at segja,
fóstbróðir," segir Heðinn, "at mik hefir hent svá mikit
slys, at þat má engi bæta nema þú. Ek hefi hertekit dóttur
þína ok dreka, en veitt líflát drottningu þinni ok þó eigi
af eiginligri illsku minni, heldr af vándum spám ok illum
álögum. Vil ek nú, at þú skerir einn ok skapir okkar í
milli. Þat vil ek ok bjóða þér at leggja bæði af Hildi ok
drekann, menn alla ok fé, en fara svá langt út heima, at ek
koma aldri til Norðrlanda né þér í augsýn, meðan ek lifi."
Högni svarar: "Ek hefða gift þér Hildi, ef þú hefðir hennar
beðit. Nú þó ok, at þú hefðir hertekit Hildi, þá mættim vit
þó sættast fyrir þat. En nú, er þú hefir gert svá mikit
óverkan, at þú hefir níðst á drottningu ok drepit hana, er
engi ván á, at ek vili sættum taka. Skulu vér ok reyna þegar
í stað, hvárir stærst kunna at höggva." Heðinn svarar: "Hitt
er ráð, ef þú vilt ekki annat en berjast, at vit reynim
tveir með okkr, því at hér áttu við engan mann sakir nema
við mik. Dugir þat eigi, at ómakligir menn gjaldi glæpa
minna ok illgerða." Fylgdarmenn þeira svöruðu allir sem eins
munni, at þeir skyldu fyrr falla hverr á fætr öðrum, heldr
en þeir næði höggum við at skiptast. En er Heðinn sá, at
Högni vildi ekki annat en berjast, þá bað hann sína menn á
land ganga. "Skal ek eigi lengr bila við Högna né biðjast
undan bardaga, ok dugi nú hverr eftir drengmennsku."
Ganga þeir nú á land ok berjast. Er
Högni allæfr, en Heðinn bæði vápnfimr ok stórhöggr. Þat er
með sannendum sagt, at svá mikil atkvæði ok illska fylgdi
þessum álögum, at þó at þeir klyfist í herðar niðr, þá stóðu
þeir upp sem áðr ok börðust. Hildr sat í einum lundi ok sá
upp á þenna leik. Þessi armæða ok ánauð gekk alla stund frá
því, at þeir tóku til at berjast, ok framan til þess, er
Óláfr Tryggvason varð konungr at Noregi. Segja menn, at þat
væri fjórtán tigir ára ok þrjú ár, áðr en þessum ágæta
manni, Óláfi konungi, yrði þat lagit, at hans hirðmaðr
leysti þá frá þessu aumliga áfelli ok skaðligum skapraunum.
IX. KAPÍTULI
Á fyrsta ári ríkis Óláfs konungs er
sagt, at hann kæmi við eyna Há ok lagði þar í lægi eitt
kveld. Sá var þar vani við fyrr sagða ey, at þar hurfu
hverja nátt varðmenn, svá at engi vissi, hvat af varð. Ívarr
ljómi átti vörð at halda þessa nótt. En er allir menn váru
sofnaðir á skipum, tók Ívarr sverðit, er átt hafði
Járnskjöldr, en Þorsteinn, sonr hans, hafði gefit honum, ok
öll herklæði sín ok gekk upp á eyna. En er hann er upp
kominn á eyna, sá hann mann ganga í mót sér. Sá var mikill
vexti ok allr blóðugr, með miklum áhyggjusvip. Ívarr spurði
þenna mann at nafni. Hann kvaðst Heðinn heita ok vera
Hjarrandason, kynjaðr utan ór Serklandi. "Er þér þat satt at
segja, at þó at hér hafi horfit vökumenn, at þat er mér at
kenna ok okkr Högna Hálfdanarsyni, því at vit erum orðnir
fyrir svá miklum atkvæðum ok ánauðum ok okkrir menn, at vér
berjumst bæði nætr ok daga, ok hefir þessu gengit marga
mannsaldra, en Hildr Högnadóttir sitr ok sér upp á. En Óðinn
hefir þetta lagit á oss ok ekki annat til undanlausnar en
nokkurr kristinn maðr berist við oss, þá skal sá eigi upp
standa, er hann drepr, ok þá er hverr sá leystr frá sinni
ánauð. Nú vilda ek biðja þik, at þú færir til bardaga með
oss, því at ek veit, at þú ert vel kristinn, svá ok, at
konungr sá, er þú þjónar, er mikillar hamingju. Segir mér ok
svá hugr um, at vér munum af honum ok hans mönnum nokkut
gott hljóta." Ivarr játtar at fara með honum. Heðinn varð
glaðr við þat ok mælti: "Þess skaltu varast at ganga eigi
framan at Högna ok þess annars at drepa mik eigi fyrr en
Högna sakar þess, at þat er einkis mennsks manns at ganga
framan at Högna eða drepa hann, ef ek er áðr dauðr, því at
hann hefir ægishjálm í augum ok hlífir engu vætta, ok því er
þat eina til, at ek gangi at honum framan ok berjumst ek við
hann, en þú gangir at baki honum ok veitir honum
banatilræði, því at þér mun lítit fyrir verða at bana mér,
þó at ek lifi vár allra lengst."
Síðan ganga þeir til bardaga, ok sér
Ivarr, at þetta er allt satt, sem Heðinn hafði sagt honum.
Gengr hann at baki Högna ok höggr í höfuð honum ok klýfr
hann í herðar niðr. Fellr Högni þá dauðr ok stóð aldri upp
síðan. Síðan drap hann þar þá menn alla, er at bardaganum
váru, en síðast Heðinn, ok varð honum lítit fyrir því. Síðan
gekk hann til skipa, ok varð þá lýst af degi. Hann fór til
konungs ok sagði honum. Konungr lét vel yfir verki hans ok
sagði honum giftuliga tekist hafa. Eftir um daginn gengu
þeir á land ok þar til, sem bardaginn hafði verit, ok sá þar
engan stað þeira tíðenda, er þar höfðu verit, en sást blóð á
sverði Ívars til merkja, ok aldri hurfu þar varðhaldsmenn
síðan. Konungr fór heim eftir þetta í ríki sitt.